بازاریابی چریکی یا پارتیزانی که در زبان انگلیسی به اسم "Guerilla Marketing" شناخته می شود، نوعی بازاریابی نامتعارف است که بر به بودجه چندی دربایستن دارد. از این رو، بازاریابی چریکی برای کسب وکارهای حقیر زیاد مناسب است.بازاریابی چریکی مبتنی بر خلاقیت است.

بازاریابی چریکی گاهی آنقدر ناچیز سر وصداست که بیننده از وجود آن بی اطلاع است. از این رو، بازاریابی چریکی یا پارتیزانی را از انواع بازاریابی نهان یا بازاریابی مبتنی بر هیاهو می دانند. بازاریابی چریکی از آن جهت نامتعارف خوانده می شود که خلاقیت، نوآوری و ساختارشکنی در روش های سنتی بازاریابی، بعنوان اصلی ترین شاخصه این نوع از بازاریابی است. بازاریابی چریکی، نوعی بازاریابی نامنظم برای کسب بیشینه نتایج با بکارگیری دست کم منابع و سرمایه است.

بازاریابی چریکی یا پارتیزانی را اولین بار «جی کنراد لوینسون» در سال ۱۹۸۴ در کتابی با عنوان "بازاریابی پارتیزانی" عنوان کرد و این راهبرد را این طور توصیف کرده است:

«روحیه و ماهیّت بازاریابی چریکی همواره یک چیز است: دستیابی به منظور های متعارف مانند سود و جلب رضایت مخاطب، با استفاده از روش ‌های غیر متعارف و با سرمایه‌گذاری بر روی انرژی، به جای پول.»

عبارت چریکی یا پارتیزانی الهام گرفته از جنگ های چریکی یا پارتیزانی است که به نوعی از عملیات های جنگی بیرون از قواعد معمول اطلاق می شود. در جنگ چریکی، معمولا غیرنظامیان مسلح با کشاندن جنگ به درون شهر و جاهای پر پیچ و خم با تاکتیک هایی از قبیل کمین کردن و حملات غافلگیر کننده با نفرات کم اقدام به مبارزه می کنند.

متدهای بازاریابی چریکی الی بی گمان زیادی مانند همان تاکتیک های جنگ چریکی هستند که در آن کارآفرینان و کسب و کارهای کوچک به راستی همان قوای کم تعداد و غیرنظامی مسلح هستند. رسانه ‌های تبلیغاتی همانند تلویزیون و رادیو و تبلیغات بیلبوردی جزء گران بها ‌ترین رسانه ‌ها هستند که کسب و کارهای حقیر و بسیاری از استارت آپ‌ ها به گمان کردن زیاد نمی ‌توانند از آن کاربرد کنند.

بنابراین، با به کارگیری خلاقیت خود، خرج بازاریابی را به دست کم می رسانند. بازاریابی چریکی آنقدری کم خرج است که در ادبیات مدیریت بازاریابی، از آن بعنوان بازاریابی بدون هزینه (مالی) نیز اسم دستگیر می‌شود. چون از شما دعوت می‌کند که وقت، انرژی و به خصوص پنداشت خود را صرف تبلیغات کنید و تنها با پول به دنبال جذب مخاطب نباشید. البته این به این معنی نیست که برندهای بزرگ و سرشناس از بازاریابی چریکی یا پارتیزانی بهره‌گیری نمی کنند. به طور کلی، این بازاریابی خلاقانه آنقدر باره توجه مردم پیمان می گیرد که هر کسب و کاری را طالب این نوع از بازاریابی می کنند.

تاریخچه بازاریابی چریکی
قدمت تکاپو های تبلیغاتی به نزدیک 6000 سنه قبل بازمی گردد! درست بعد از دستیابی مصری های باستان به ورق های پاپیروس، استفاده از آنها برای درست کردن پیام های فروش و پوسترهای تبلیغاتی شروع شد. این طریق که جزء شیوه های بازاریابی سنتی است الی اوایل قرن بیستم به صورت خسته کننده ای پیوستگی داشت. استفاده از روش های کهن بدون هیچ نوآوری یا خلاقیتی مایه شده بود که این روش از تبلیغات، اسقاطی به عقیده برسند.

پس آن نیز با اختراع رادیو و تلویزیون و ترقی آنها، اغلب کسب و کارها فعالیت بازاریابی و تبلیغاتی خود را معطوف به این امکانات کردند. کم کم با تقلای کارگزاران تبلیغاتی برای ساختن تبلیغات قابل توجه و به ستوه آمدن مصرف‌کنندگان از اینکه آماج این تبلیغات قرار می‌گرفتند؛ زمانِ تغییر فرا قبض و تبلیغات خلاقانه و ناچیز خرج با عنوان بازاریابی چریکی شکل گرفت.

بازاریابی چریکی کسب و کارهای کوچک
اساس این نوع از بازاریابی، برای کسب و کارهای حقیر و استارت آپ ها شکل گرفته است. کسب و کارهایی با نیروهای جوان و خلاق و بودجه ناچیز که با نیرو خلاقیت و ابتکار خویش می خواهند با بازاریابی و تبلیغات سوداگری خویش را رونق بدهند. بازاریابی چریکی از این جهت برای کسب و کارهای کوچک مناسب است که ساختارشکن،‌ آشوبگر و به ‌یاد ماندنی است پس عازم عالی برای به چشم آمدن، متمایز شدن از رقبا و کسب شهرت به علت جالب و متفاوت بودن است.

به داستان اختصار و جذاب زیر دقت کنید تا مفهوم بازاریابی چریکی را بیش از قبل فهم کنید. شخصی صاحب لباس فروشی کوچکی بود که در وسط دو پوشاک فروشی بزرگ و معتبر پیمان داشت. روزی هنگام مراجعه به محل کار خویش متوجه تابلو مغازه سمت واقعیت با عنوان "حراج بزرگ! 50 درصد تخفیف" شد. این تابلو بسیار جلب توجه می کرد.

روز پس مغازه سمت چپی نیز تابلویی با عنوان "حراج بزرگ! 60 درصد تخفیف" نصب ارائه کرد و مغازه این شخص در میان این دو بیش از پیش محقر بنظر می رسید!صاحب این جامه فروشی حقیر چه کاری می توانست انجام دهد؟او با استفاده از بازاریابی چریکی و خلاقیت خود، تابلویی متفاوت برای خود طراحی نمود و در سردر مغازه نصب نمود. روی این تابلو نوشته شده بود: "در ورودی اصلی!"

بازرایابی چریکی برای کسب و کارهای بزرگ
با اینکه بازاریابی چریکی برای کسب و کارهای حقیر شکل گرفت اما جذابیت این طریق از بازاریابی برای ملت و مخاطبان، مایه شده که توجه کسب و کارهای بزرگ هم به بازاریابی چریکی زیاد شود.شرکت ‌های بزرگ‌تر از بازاریابی پارتیزانی معمولا برای جلب کردن توجه کسان نسبت به کمپین ‌های تبلیغاتی ‌شان استفاده می کنند. بعضی کارشناسان بازاریابی معتقدند زمانی که تاکتیک ‌های بازاریابی چریکی بدست کسب و کارهای کبیر مورد بهره‌گیری پیمان می گیرند، سایر نمی ‌توان آن ها را بازاریابی چریکی راستین دانست. زیرا کمپانی ‌های کبیر بودجه‌ بیشتری دارند و برند آنها همین اکنون که به نکوداشتن تثبیت ‌شده است.

البته بازاریابی چریکی برای شرکت ‌های کبیر با ریسک همراه است. زیرا که در برخی نمونه ‌ها، خلاقیت ها و شیرین ‌کاری‌ های بازاریابی چریکی ممکن است به شکستی پرسر و صدا منجر شود و در روابط شرکت با عموم مردم یادبود بدی برپایی کند. اما در مورد کسب‌ و کارهای کوچک، این ریسک بزرگ نیست، زیرا بیشتر مردم آن را به عنوان یک شیرین‌ کاری شکست ‌خورده‌ سایر در نظر خواهند گرفت.